55 di sản Unesco ở Ý có gì hot? #3

Ở phần #1 và phần #2 mình đã cùng bạn khám phá 34 di sản Unesco hoành tráng ở Ý. Trong phần #3 và cũng là phần cuối, Thảo sẽ kết thúc hành trình đầy mê hoặc này bằng 21 di sản còn lại.

CẬP NHẬT:

Trong khi chuẩn bị up loạt bài này thì Thảo hay tin nước Ý mới có thêm 01 di sản nữa. Như vậy, nâng tổng số các di sản lên 55, tính đến ngày 8/07/2019. Dự đoán, sẽ có đột biến vào năm 2020. Các bạn chờ mà xem.

Còn năm nay, Ý có còn là nước có nhiều di sản Unesco nhất thế giới hay không? Đối với Thảo, câu trả lời là CÓ. Tại sao lại có chuyện đối với Thảo ở đây?

LÀ THẾ NÀY:

Cho đến năm 2018, Ý vẫn là nước đứng đầu, hơn nước thứ 2 hẳn…01 di sản. Tuy nhiên, năm 2019 Ý chỉ được ghi vào danh sách 01 di sản, nước còn lại được những 02. Vậy là về con số thì ngang nhau: 55.

Thảo không cam! Thân phận kẻ khóc mướn đã phải lùng đọc xem 55 di sản của nước thứ … 2 này có gì hot. Thay vì tìm được gì hot thì mình lại thấy rằng: 5 / 55 di sản của nước thứ 2 thuộc lãnh địa các khu tự trị, có thể nói là … bị chiếm. Cụ thể, các di sản ở số 8, 14, 43, 44 và 51.

Do đó mình không tính! 😛 Không có ý xúc phạm, nhưng nếu tính cả những di sản này cho nước thứ 2, thì mình sẽ tự cộng thêm cho Ý 02 di sản nằm giữa đất Ý nhưng lại không thuộc Ý: Vaticano và San Marino!!! Đằng nào cũng ở top, phỏng ạ?

Khi mình đem chuyện này ra kể cho cô bạn, một người rất ngoan đạo, cô chỉ cười mà rằng: “Thôi trừ cái của nước số 2 đi, để Vaticano yên. Bà có biết là nhờ Papa (giáo hoàng) gọi nghệ sỹ về trang trí, xây cất mà đã mở ra cả thời kì Phục hưng không?“.

Mình đáp: “Okay. Cảm ơn Papa. Nhưng nếu như Vaticano không nằm trên đất Ý, không chịu ảnh hưởng của văn hóa Ý và không được trang trí xây cất bởi những nghệ sỹ Ý lừng danh, thì có được như ngày nay không?” Cô bạn lại cười và đồng Ý cho mình thích trừ cộng gì tùy. <3
Bạn nghĩ sao về chuyện này? Hãy cho mình biết ở phía dưới nhé.

Còn bây giờ, hãy cùng mình xem 21 di sản Unesco ở Ý còn lại được công nhận từ năm 2000 đến 2019 có gì hot nhé!

#35 Villa d’Este (Tivoli) (2001)

Ai yêu vườn tược cây cỏ, ai yêu nghệ thuật phục hưng nhất định phải đến khu phức hợp Villa d’Este ở Tivoli. Khu biệt thự khoảng 4,5 ha được xây dựng làm nhà ở cho cụ hồng y Ippolito II d’Este, cụ Bá của Tivoli và vùng lân cận từ năm 1550.

Nhờ thiết kế sáng tạo với đài phun nước, chậu trang trí, các vườn trải dọc theo những con dốc thẳng đứng từ tòa nhà xuống sân, v.v. khu vườn nhà cụ Bá tôi là một ví dụ điển hình cho các khu vườn ở Ý thế kỷ 16.

Villa d’Este nhà cụ tôi còn được dùng làm mẫu cho các khu vườn ở châu Âu nữa cơ. Nếu chỉ muốn check-in thì mua vé vào là hết. Nhưng nếu muốn trải nghiệm cách các cụ Bá đã sống thì đây là một gợi ý cho bạn.

#36 Thành phố hậu baroque vùng Val di Noto (2002)

#37 Đồi thánh vùng Piemonte và Lombardia (2003)

#38 Nghĩa trang Etruscan vùng Cerveteri và Tarquinia (2004)

#39 Thung lũng Val d’Orcia (2004)

Đọc về Tuscany bạn hay thấy các thung lũng xanh mượt, ngọn đồi và cây bách đúng không? Một trong số đó là thung lũng Val d’Orcia, ngoại ô Siena.

Những ngọn đồi nhấp nhô xanh mượt với những cây bách vút nhọn, những ruộng nho xanh, những đống rơm vàng là hình ảnh quen thuộc của nơi này.

Phong cảnh của Val d’Orcia được tôn vinh bởi các họa sĩ của trường phái Sienese. Hình ảnh thung lũng này chính là biểu tượng cho cảnh quan thời phục hưng đấy.

Val d’Orcia gồm hầu hết lãnh thổ của các thành phố Castiglione d’Orcia, Montalcino, Pienza, Radicofani, San Quirico d’Orcia. Đến đây bạn phải thử rượu vang đỏ Montalcino thần thánh nhé.

Còn đây là một vài gợi ý tour thăm đồi nho xanh ngút ngàn và thưởng thức rượu vang cho bạn nè.

#40 Siracusa và Nghĩa địa đá vùng Pantalica (2005)

Siracusa (Sicilia) là thành phố quan trọng trong lịch sử văn minh Địa Trung Hải. Nó được thành lập bởi thực dân Hy Lạp trên hòn đảo nhỏ Ortigia, nơi truyền cảm hứng cho thần thoại và thơ ca.

Ngày nay, các công trình đền đài hùng tráng nơi đây vẫn còn nguyên vẹn. Siracusa là một trong 10 thành phố nhất định bạn không nên bỏ qua khi đến Ý đấy.

Khu di sản Unesco này cũng bao gồm nghĩa địa đá khắc Pantalica, cách Siracusa 40 km, với hơn 5000 ngôi mộ được khắc vào đá và có niên đại từ giữa TK 13 đến TK 7 TCN.

#41 Genova, đường Strade Nuove và quần thể Palazzi dei Rolli (2006)

Genova là một trong những thành phố cảng chính của Ý, nằm kẹp giữa biển và dãy Appennini. Nó là trung tâm hàng hải đã có từ thế kỷ thứ 5 TCN.

Sau năm 1000, Genova trở thành Cộng hòa hàng hải hùng mạnh và mở rộng sự thống trị của quân đội trên hầu hết Địa Trung Hải. Bạn cần biết Genova là nơi cụ Colombo, Con chim bồ câu đực trên biển cả đã ra đời.

Đến đây bạn nên đi xem: Palazzi dei Rolli với cầu thang ngoạn mục ở lối vào; Thủy cung Genova lớn nhất nước Ý; Quảng trường Piazza Raffaele de Ferrari.

#42 Mantova và Sabbioneta (2008)

Ngồi đây viết về Mantova mình lại thấy xốn xang nỗi nhớ thành phố nghệ thuật này. Có dịp mình sẽ viết bài kỹ hơn về Mantova phục vụ các bạn. (Hứa nhiều nhưng sẽ không thất hứa thật nhiều).

Mantova vài bận thay áo qua các thời kì. Khởi nguồn từ tít Etruscan-Roman xa xôi, được cải tạo trong thời Trung cổ, thời phục hưng lại được can thiệp bởi gia đình lãnh chúa Gonzaga với các công trình kỹ thuật thủy văn và kiến ​​trúc đô thị tinh tế.

Sabbioneta từ một ngôi làng trung cổ nhỏ bé được đập đi xây lại vào nửa sau của thế kỷ 16. Sau này nó thành một thành trì tiên phong và trung tâm văn hóa và kiến ​​trúc tinh tế.

Một điều mình khá ưng ở các lãnh chúa Ý đó là mộ nghệ. Hễ đã giàu thì cụ nào cũng phải lận túi cho mình vài ba tác phẩm nổi tiếng và vài bức chân dung.

Cụ nào giàu hơn còn mời hẳn nghệ sỹ về ngụ tại cung lâu nhà cụ. Sáng phục vụ trà, tối chiêu đãi rượu và tất nhiên anh này phải sáng tác phục vụ cụ. Để dễ hiểu, bạn hình dung như thể bạn có photographer riêng và kiến trúc sư riêng ngày ngày xây đi xây lại nhà tắm cho bạn.

Mấy cụ nhà Gonzaga là những người như vậy. Có điều các cụ chơi lớn hơn và đẳng cấp hơn: biến Mantova và Sabbioneta thành đô thị kiểu mẫu thời phục hưng. Để làm được thế, các cụ đã mời những nghệ sỹ và kiến trúc sư nức tiếng về tác nghiệp. Trong số đó có Leon Battista Alberti, Luca Fancelli; Andrea Mantegna và Giulio Romano ở Mantova; Vicenzo Scamozzi và Bernardino Campi ở Sabbionetta.

Nếu đang ở Lombardia, bạn hãy chạy ngay đến Mantova và Sabbioneta để chiêm ngưỡng những công trình vi diệu của những kiệt nhân này. Nhớ không được bỏ qua Palazzo Te đấy nhé!

#43 Đường tàu Retica vùng Albula và Bernina (2008)

Di sản Unesco chuyển động này có nickname là “tàu đỏ Bernina” (il rosso di Bernina); gồm hai đoạn đường sắt lịch sử:

1. Tuyến Albula (1904) kết nối Thusis và St. Moritz (Thụy Sỹ);
2. Tuyến Bernina (1910) kết nối St. Moritz và Tirano (Ý).

Đây là đoạn đường qua núi cao nhất ở châu Âu và một trong những tuyến đường sắt tự nhiên dốc nhất thế giới.

Đường đi của tàu đỏ Bernina băng qua dãy Alps, hai đường đèo, nhiều đường hầm xuyên núi, cầu cống và cầu cạn, chủ yếu bên mạn Thụy Sỹ. Để đi tàu này từ Ý, bạn có thể:

• Bắt tàu trực tiếp từ ga Tirano Rhetical Station đi St. Moritz;
• Đi bus từ Milano đến St. Moritz, từ đây bắt tàu đỏ Bernina Express về Tirano (Ý)

Dưới đây là một vài gợi ý cho bạn nè:

• 1. Khứ hồi từ Tirano (Ý) – St. Moritz (TS) – Tirano (Ý)
• 2. Tour trong ngày: (bus) Milano – St. Moritz (tàu) – Tirano
• 3. Tour trong ngày: (bus) Milano – Tirano (tàu) – St. Moritz (bus) – Milano.

#44 Dolomiti (2009)

Cái này chắc mình không nói thêm nhiều nữa. Mời các bạn đọc bài 12 chặng leo núi không thể bỏ qua cho dân phượt. À, nhưng trước khi đọc bài, bạn cũng cần biết:

Dolomiti có nguồn gốc từ thời Triassico (khoảng 250 triệu năm trước) từ sự tích tụ vỏ sò, san hô và tảo ở các khu vực có vĩ độ và kinh độ khác nhau, nơi có biển ấm và nông.

Những trầm tích này sau đó đã biến thành đá và cuộc đụng độ sau đó giữa mảng châu Âu và mảng châu Phi đã khiến những tảng đá nổi lên, nâng chúng lên hơn 3000 mét so với mực nước biển.

Ngày nay di sản Unesco Dolomiti bao gồm 09 vùng núi ở dãy Alps Ý với một loạt các cảnh quan núi độc đáo có vẻ đẹp ngộp thở.

#45 Monte San Giorgio (2010)

#46 Dấu ấn người longobardi ở Ý (2011)

#47 Dãy Alps tiền sử (2011) 

#48 Biệt thự và vườn lãnh chúa Medici ở Toscana (2013)

Nhắc đến gia đình lãnh chúa Medici là nhắc đến gia đình mộ nghệ. Dưới thời của gia đình các cụ, rất nhiều nghệ sỹ được mời về cung lâu ngày ngày trà tửu và sáng tác.

Trong các kết quả của những lần trà tửu có 12 biệt thự và 02 khu vườn ngày nay được Unesco công nhận di sản. Quần thể này là một minh chứng hùng hồn cho ​​ảnh hưởng của gia đình Medici đối với văn hóa châu Âu hiện đại thông qua bảo trợ nghệ thuật.

Được xây dựng từ thế kỷ 15 đến 17, chúng đại diện cho một hệ thống nguyên bản của các tòa nhà nông thôn hài hòa với thiên nhiên, dành riêng cho giải trí, nghệ thuật và học thuật.

#49 Monte Etna (2013)

Etna là núi lửa, không phải Edna designer trong Gia đình siêu nhân nhé mấy bạn.

Khác với Edna designer, núi lửa Etna (Sicily) có chiều cao khủng: núi lửa cao nhất ở châu Âu còn hoạt động. Nhờ 2.700 năm phun trào, nón núi lửa ngày nay cao hơn 3.300m với khoảng 45 km đường kính cơ sở. Cơ thể cường tráng ấy khiến nó trở thành núi lửa trên mặt đất ấn tượng nhất ở châu Âu và khu vực Địa Trung Hải.

Etna cũng là một trong những núi lửa được nghiên cứu và theo dõi nhiều nhất trên thế giới; nó có tầm quan trọng về khoa học núi lửa và các ngành khoa học trái đất khác.

Mình chưa đi Etna nhưng nghe bạn bè kể thì nhất định phải trek một chuyến.

#50 Đồi nho vùng Piemonte: Langhe-Roero và Monferrato (2014)

Đi Piemonte chỉ cần hít thở thôi cũng có thể say. Say men ư? Một phần thôi. Phần lớn còn lại là say tình, say cảnh. Ở vùng này, vào năm 1865, rượu vang sủi đầu tiên của Ý đã ra đời.

Di sản Unesco đồi nho Langhe-Roero và Monferrato bao gồm năm vườn nho và một lâu đài: La Langa del Barolo, đồi Barbaresco, Nizza Monferrato và il Barbera, Canelli và l’Asti Spumante, il Monferrato degli Infernot, lâu đài Grinzane Cavour.

Khu vực này là những ngọn đồi phủ đầy những vườn nho xanh, những ngôi làng, trang trại và hầm rượu vang hàng thế kỷ, tháp và lâu đài có nguồn gốc từ thời trung cổ nổi bật.

Đến Piemonte bạn phải thử Barolo ăn với thịt má heo hầm rượu – đặc sản của vùng. Thử ngay tour riêng Turin – Đồi nho thưởng thức rượu vang Barolo.

#51 Palermo và Nhà thờ Cefalù và Monreale (2015)

#52 Công trình phòng thủ Venezia TK 16-17; Nhà nước lãnh địa-hải phía Tây (Tài sản xuyên quốc gia, phía Ý Peschiera, Bergano, Palmanova) (2017)

#53 Rừng sồi nguyên thủy của người Carpathia và các khu vực khác của châu Âu (Tài sản xuyên quốc gia, phía Ý Vườn quốc gia Abruzzo, Lazio và Molise, Sasso Fratino, Đồi Monte Raschio, Rừng vùng Umbria, Cozzo Ferriero, Đồi Monte Cimino) (2017)

#54 Ivrea, thành phố công nghiệp thế kỷ 20 (2018).

#55 Đồi nho Prosecco ở Conegliano và Valdobbiadene vùng Veneto (2019)

Nhân vật mới nổi này mấy ngày qua đã làm xôn xao nước Ý. Di sản Unesco thứ 55 là đồi nho nơi sản xuất ra loại rượu Prosecco nổi tiếng của Ý. Prosecco là loại rượu phổ biến và lựa chọn khá thường xuyên của người Ý.

Cho những bạn chưa biết, Prosecco là loại rượu vang (chủ yếu) sủi “khô”. Khô ở đây phải hiểu là khô … đường. Tức là ngược lại với ngọt. Vang càng “khô” khi trong quá trình sản xuất người ta để nho lên men càng lâu, để đường tự nhiên trong nho chuyển hóa hết thành cồn. Nếu muốn uống Prosecco chuẩn vị, bạn hãy một lần ghé thăm Conegliano hoặc vùng Veneto nhé.

Cuộc hành trình qua blog với 55 di sản Unesco ở Ý đã khép lại để mở ra những chuyến đi. Những địa điểm thu hút cùng với ẩm thực nổi tiếng thế giới, con người trung hậu và ngôn ngữ lãng mạn, cộng với di sản lịch sử văn hóa dồi dào, là những lý do khiến Ý luôn nằm trong top 5 các quốc gia được viếng thăm nhiều nhất thế giới mỗi năm.

Thảo đã tới thăm 33/55 di sản Unesco ở Ý này, còn bạn thì sao? Bạn ấn tượng với di sản nào nhất? Bạn sẽ chọn đến thăm địa điểm nào đầu tiên?